* Khái niệm cơ quan nhà nước:

- Định nghĩa: Cơ quan nhà nước là bộ phận cơ bản cấu thành nhà nước, bao gồm số lượng người nhất định, được tổ chức và hoạt động theo quy định của pháp luật, nhân danh nhà nước thực hiện quyền lực nhà nước.

- Đặc điểm:

+ Cơ quan nhà nước là bộ phận cơ bản cấu thành nhà nước, có nghĩa là cơ quan nhà nước chỉ là những bộ phận then chốt, thiết yếu của nhà nước.

Mỗi cơ quan nhà nước gồm một số lượng người nhất định, có thể gồm một người (nguyên thủ quốc gia ở nhiều nước) hoặc một nhóm người (quốc hội, chính phủ…)

+ Cơ quan nhà nước được thành lập theo các cách thức hay trình tự khác nhau, có thể là cha truyền con nối hoặc bầu cử hoặc bổ nhiệm…

+ Tổ chức và hoạt động của cơ quan nhà nước do pháp luật quy định.

Pháp luật quy định cụ thể về vị trí, vai trò, con đường hình thành, cơ cấu tổ chức, nội dung, hình thức, phương pháp hoạt động… của mỗi cơ quan trong BMNN.

+ Mỗi cơ quan nhà nước có những chức năng, nhiệm vụ quyền hạn riêng do pháp luật quy định.

VD: chức năng của nghị viện (quốc hội) là lập pháp, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước…; chức năng của tòa án là xét xử các vụ án.

+ Mỗi cơ quan nhà nước được trao cho những quyền năng nhất định để thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.

Cơ quan nhà nước nhân danh và sử dụng quyền lực nhà nước để thực hiện thẩm quyền của mình, nó có quyền ban hành những quyết định nhất định; yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan phải tôn trọng và thực hiện nghiêm chỉnh những quyết định do nó hoặc các chủ thể khác có thẩm quyền ban hành; kiểm tra, giám sát việc thực hiện những quyết định đó, khi cần thiết, nó có thể sử dụng các biện pháp cưỡng chế nhà nước để đảm bảo thực hiện những quyết định đó.

* Phân biệt cơ quan nhà nước với bộ phận khác của nhà nước.