-
Tiền lệ pháp (án lệ): là những bản án, quyết định của chủ thể có thẩm quyền khi
giải quyết các vụ việc cụ thể, được nhà nước thừa nhận có chứa đựng khuôn mẫu để
giải quyết các vụ việc khác tương tự.
+
Tiền lệ pháp tồn tại trong các bản án, quyết định hành chính, tư pháp do các chủ
thể có thẩm quyền ban hành để giải quyết những vụ việc cụ thể với những cá
nhân, tổ chức cá biệt, xác định danh tính.
+
Tuy nhiên, những lập luận, nhận định, phán quyết chứa đựng trong những văn bản
đó rất điển hình, mẫu mực, giải quyết vụ việc một cách khách quan, công bằng,…
nên được các cơ quan có thẩm quyền thừa nhận, phát triển thành khuôn mẫu chung
để giải quyết các vụ việc khác có tính chất tương tự.
-
VD:
+ Án lệ tạo ra quy phạm pháp luật: Án lệ Miranda tạo ra quy phạm mới: Theo Tòa án tối cao Hoa Kỳ, trước khi thẩm vấn, cảnh sát phải thông báo cho nghi phạm hình sự như sau: "Anh có quyền giữ im lặng và từ chối trả lời câu hỏi. Bất cứ điều gì anh nói cũng sẽ được dùng để chống lại anh trước tòa. Anh có quyền có luật sư trước khi khai báo với cảnh sát và luật sư sẽ hiện diện khi cảnh sát thẩm vấn anh. Nếu anh không thể tìm được luật sư, anh sẽ được cung cấp một luật sư trước khi trả lời các câu hỏi. Anh có thể trả lời câu hỏi khi không có luật sư, nhưng anh vẫn có quyền ngưng trả lời bất cứ lúc nào để chờ sự có mặt của luật sư".
+ Án lệ giải thích pháp luật: Án lệ số 01/2016/AL về vụ án “Giết người”
Khái
quát nội dung của án lệ:
Trong
vụ án có đồng phạm, nếu chứng minh được ý thức chủ quan của người chủ mưu là
chỉ thuê người khác gây thương tích cho người bị hại mà không có ý định tước
đoạt tính mạng của họ (người chủ mưu chỉ yêu cầu gây thương tích ở chân, tay
của người bị hại mà không yêu cầu tấn công vào các phần trọng yếu của cơ thể có
khả năng dẫn đến chết người); người thực hành cũng đã thực hiện theo đúng yêu
cầu của người chủ mưu; việc nạn nhân bị chết nằm ngoài ý thức chủ quan của
người chủ mưu thì người chủ mưu phải chịu trách nhiệm hình sự về tội “Cố ý gây
thương tích” với tình tiết định khung là “gây thương tích dẫn đến chết người”.
Nếu bạn thấy những chia sẻ của mình hữu ích thì có thể donate ủng hộ mình 01 ly trà sữa nha: BIDV 4603463395