Tiêu chí

Pháp luật

Tập quán

Giống nhau

Đều nhằm điều chỉnh hành vi của con người

Con đường hình thành

Do nhà nước tạo ra

Không phải do nhà nước tạo ra, được hình thành trong cộng đồng dân cư

Biện pháp đảm bảo thực hiện

Được đảm bảo thực hiện bằng quyền lực nhà nước. Có các biện pháp mang tính cưỡng chế chuyên nghiệp, công khai bằng phương tiện đặc thù: quân đội, tòa án.

Được đảm bảo thực hiện bằng sự tự giác: lương tâm, đức tin hoặc dư luận xã hội. Biện pháp cưỡng chế phi nhà nước, không công khai.

Phạm vi tác động

Rộng hơn:

- Lãnh thổ: Toàn bộ lãnh thổ quốc gia

- Đối tượng: toàn bộ chủ thể xã hội

- Lĩnh vực điều chỉnh: mọi lĩnh vực

Hẹp hơn: 

- Lãnh thổ: 1 khu vực nhất định

- Đối tượng: dân cư trong khu vực đó

- Lĩnh vực: chỉ một số lĩnh vực nhất định

Mức độ bắt buộc

Cao hơn, hình phạt cao nhất là tử hình

Thấp hơn, hình phạt cao nhất là bị khai trừ ra khỏi cộng đồng.

Tính hình thức xác định

- Cụ thể, xác định

- Có người, nơi, thời gian ban hành rõ ràng

- Văn phong chặt chẽ

- Không có hình thức xác định

- Có nhiều câu mang cùng 1 nội dung điều chỉnh

- Ước lệ, tương đối, đa nghĩa

Mô hình xử sự

Dứt khoát: phải làm như thế nào

Không rõ ràng: khuyên