- Chế độ chính trị là tổng thể các phương pháp mà nhà nước sử dụng để thực hiện quyền lực nhà nước.

+ Chính trị là quan hệ giữa các giai cấp, đẳng cấp, tập đoàn người và các lực lượng xã hội thông qua nhà nước

+ Khi xem xét chế độ chính trị cần quan tâm hai khía cạnh:

• Các phương pháp thủ đoạn, phương tiện cụ thể mà giai cấp cầm quyền sử dụng để thực thi quyền lực nhà nước
• Trạng thái xã hội (dân chủ hay phi dân chủ) với tính cách là hệ quả của sự tác động bởi quyền lực nhà nước đem lại trên thực tế.

+ Các phương pháp gồm: phương pháp lựa chọn những người cầm quyền, cai trị, phương pháp thực hiện quyền lực nhà nước của các cơ quan nhà nước, phương pháp xây dựng nên các quyết định quan trọng của nhà nước.

- Có 2 dạng chế độ chính trị:

+ Dân chủ là chế độ chính trị mà nhân dân có quyền tham gia vào việc tổ chức, hoạt động của các cơ quan nhà nước, bàn bạc, thảo luận và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. VD: chế độ dân chủ trực tiếp và gián tiếp ở VN...

+ Phản dân chủ là chế độ chính trị mà nhân dân không có quyền tham gia vào việc tổ chức, hoạt động của các cơ quan nhà nước, không có quyền bàn bạc, thảo luận và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. VD: chế độ phát xít Đức, chế độ diệt chủng Pol Pot, chế độ phân biệt chủng tốc Apacthai…