* Phân tích nguyên tắc khách quan:

- Pháp luật là hiện tượng có tính khách quan, pháp luật sinh ra do nhu cầu đòi hỏi của xã hội, phải phản ánh đúng nhu cầu khách quan của xã hội, xuất phát từ thực tế cuộc sống, phù hợp với thực tế cuộc sống.

- Nhà làm luật không phát minh ra luật, mà chỉ ghi nhận những quy luật phát triển của xã hội bằng quy phạm pháp luật. Pháp luật là sự nhận thức chủ quan của con người đối với thế giới khách quan, con người nhận thức tồn tại xã hội rồi đưa ra các quy tắc cho hành vi con người.

- Do vậy, quá trình xây dựng pháp luật phải phản ánh được nhưng yêu cầu khách quan về sự cần thiết phải điều chỉnh bằng pháp luật dối với các quan hệ xã hội nhất định. Nội dung của các quy định pháp luật phải phù hợp với các quy luật khách quan, bảo đảm phát huy vai trò tích cực của pháp luật đối vứi đời sống xã hội.

- Để đảm bảo nguyên tắc tôn trọng quy luật khách quan trong xây dựng pháp luật thì trước khi bắt tay vào xây dựng pháp luật cần:

+ Nghiên cứu sâu sắc thực tiễn xã hội, các điều kiện kinh tế, chính trị, tư tưởng, tâm lí xã hội; đặc điểm dân cư, nhu cầu của các tầng lớp, các nhóm nghề nghiệp; vấn đề dân tộc và sắc tộc; khả năng thực hiện các quy định pháp luật trên thực tế… thông tin từ việc nghiên cứu này sẽ là cơ sở tốt để XD các quy định pháp luật phù hợp.

+ Phải nghiên cứu thực tiễn pháp lí trước đó như thực tiễn quản lí, thực tiễn xét xử, hoạt động của các tổ chức và cá nhân trong xã hội… Tránh hiện tượng: “pháp luật trên trời, cuộc đời dưới đất.”

- Các dự án luật phải được nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia xây dựng, đặc biệt là cần có nhiều phương án để cho các cơ quan có thẩm quyền lựa chọn. Sau khi đã có phương án điều chỉnh cần phải có sự thẩm định, đánh giá về các mặt kinh tế, xã hội, khoa học… để pháp luật sẽ mang lại hiệu quả cao.

* Ý nghĩa của nguyên tắc này:

- Nguyên tắc này giúp đảm bảo tính khách quan, sát với thực tế của pháp luật.

- Có khách quan, sát với thực tế thì pháp luật mới có hiệu quả trong điều chỉnh các quan hệ xã hội, mới dễ dàng đi vào đời sống, tránh trường hợp “pháp luật trên trời, cuộc đời dưới dất.”

- Nếu pháp luật không khách quan thì sẽ kìm hãm sự phát triển của các quan hệ xã hội, kìm hãm sự phát triển của đời sống xã hội.

- Nguyên tắc này giúp hệ thống pháp luật ngày càng tiến bộ, hoàn thiện, phù hợp với thực tiễn hơn, hoạt động 1 cách trơn tru, có hiệu quả, loại bỏ những sai lầm, sự chủ quan, duy ý chí…

Xem thêm: 80 CÂU VẤN ĐÁP LÝ LUẬN CHUNG VỀ NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT HLU (download file bộ câu hỏi vấn đáp ở bài này)